Przejdź do menu głównego Przejdź do menu dodatkowego Przejdź do treści Mapa serwisu

Urząd Miasta i Gminy Niemcza Urząd Miasta i Gminy Niemcza Położenie i ludność - Urząd Miasta i Gminy Niemcza

Położenie i ludność

Niemcza to historyczne miasto, położone na wyniesionej ponad dolinę rzeczną skalnej ostrodze płaskowyżu należącego do Wzgórz Gumińskich...

Unikatowym zabytkiem formy urbanistycznej jest sam układ zachowanej wczesnośredniowiecznej wydłużonej zabudowy miejskiej, dostosowany do kształtu wzgórza. Miasto, jak rzadko które w Polsce otoczone jest zachowanymi do dziś murami obronnymi z 1470 roku z basztą na wjeździe z południa i Bramą Dolną witającą od strony północnej. A dotrzeć do Niemczy nie było trudno w przeszłości bo tędy biegł słynny szlak bursztynowy. Obecnie łatwym szlakiem komunikacyjnym jest droga krajowa nr8 Wrocław-Praga, przy której usytuowana jest Niemcza. Jadąc z Wrocławia na południe to zaledwie 40 km. Zaś z Kłodzka na północ tą samą drogą tyleż samo. Warto dotrzeć do Niemczy nie tylko z uwagi na malownicze położenie wśród Wzgórz Niemczańskich od wschodu i Wzgórz Gumińskich od zachodu.

W obszarze administracyjnym Niemczy znajdują się Gumin, Stasin, Mieczniki, Piotrkówek, Nowiny, Jasinek i słynące w Polsce z rododendronów i azalii Wojsławice. Sołectwa gminy to: unikalne w skali europejskiej uzdrowisko wód radoczynno-siarczkowych Przerzeczyn Zdrój, oraz bogate w pięknie zachowane założenia pałacowe wsie: Wilków Wielki, Gilów, Ligota Mała, Podlesie i Kietlin.
Oś hydrograficzną gminy wyznacza mająca swe źródła w okolicach Przerzeczyna Ślęza, prawy dopływ Odry malowniczo okalająca Niemczę.

LUDNOŚĆ i OBSZAR:

Obecnie Gminę Niemcza zamieszkuje 6tys 040 mieszkańców, w tym w samym mieście Niemcza 3tys 230 mieszkańców. Gmina zajmuje powierzchnię powierzchnię 72,1 km kw. i wchodzi w skład powiatu dzierżoniowskiego. Miasto jest siedzibą gminy i stanowi lokalne  centrum handlowo – usługowe.

Okolice Niemczy, określane jako Wzgórza Niemczańskie, są dla geologów i geografów jednym z najciekawszych obszarów na  Śląsku. Ze względu na zróżnicowaną budowę gologiczną i urozmaiconą rzeźbę terenu Wzgórza niemczańskie dzielą się na mniejsze mikroregiony. Najbliżej Niemczy leżą Wzgórza Gumińskie, Krzyżowe, Dębowe i Kotlina Gilowska. Samo miasto położone jest na jednym  ze wzniesień Wzgórz Gumińskich o wysokości ok. 230 m n.p.m, natomiast  wschodnia część miejscowości leży już na Wzgórzach Strzelińskich.Osią Wzgórz Niemczańskich jest rzeka Ślęża. Ten lewobrzeżny dopływ Odry, długości 86 km, ma źródła w rejonie wsi Bobolice (na wysokości 370 m n.p.m), czyli ok.12 km na południe od Niemczy.

Przez miasto Ślęża przebija się dość głęboko wciętym przełomem, odsłaniając w kiklu miejscach malownicze wychodnie skalne. To właśnie opisane warunki fizjograficzne okolic Niemczy powodowały, że już od dawna ludzie się tutaj chętnie osiedlali. Ogranoczone od strony wschodniej doliną Ślęży, zaś od zachodniej głębokim obniżeniem, wzgórze niemczańskie miało wyjątkowo korzystne położenie strategiczne.

Wielką rolę w aktywizacji osadniczej regionu odgrywały bardzo dobre gleby, przede wszystkim lessy, ale także gleby bielicowe. O tym, że ten element tutejszych warunków środowiskowych został doceniony przez ludność pradziejową, świadczy fakt, iż najstarsze odkryte w Polsce stanowiska archeologiczne wiązane ze społeczeństwami rolniczymi, a datowane na ok. 4500 r p.n.e, znajdują się właśnie na Wzgórzach Niemczańskich i Strzelińskich.

W okolicach Niemczy panuje łagodny klimat przedgórski o średniej rocznej temperaturze ok. 8″C i opadach do 800 mm w ciągu roku. Dość częste są tutaj burze, zwłaszcza wiosną i latem. Dominują wiatry połudnuiowo – zachodnie i zachodnie. Obszary wyżynne w rejonie Niemczy porośnięte są jedynie mieszanym lasem świerkowo – dębowym, z dużą domieszką grabu, jawora i olchy. Jednym z bogactw naturalnych rejonu Niemczy są różnorodne surowce mineralne. Liczne kamieniołomy, w których do dzisiaj eksploatuje się sjenity, gnejsy, katalzyty, powstawały juz w odległej przeszłości. Dowodzą tego chociażby występujące we wczesnośredniowiecznych fortyfikacjach grodów w Niemczy i Gilowie oblicówki kamienne wykonane z łamanych bloków skalnych. Z miejscowym podłożem geologicznym ściśle wiążą się wody podziemne. Właśnie w sąsiedztwie Niemczy znajduje się jedyne uzdrowisko leżące na Przedgórzu Sudeckim.

Tekst opracowany na podst. Monografi „Wielka historia małego miasta”.